ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ/ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

Στο πλαίσιο του 30ου Πανελλήνιου Συνέδριου Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών θα διεξαχθούν τα ακόλουθα workshops:

1. Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024, 16:30 – 17:30. : Πνευματική Ιδιοκτησία, Ανοιχτή Επιστήμη, Πρόσβαση στη Γνώση και στην Πληροφορία: προς ένα νέο μοντέλο λειτουργίας των ερευνητικών και Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών
Γιώργος Γλωσσιώτης, Βιβλιοθηκονόμος, Βιβλιοθήκη Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτήσιας
Γιάννης Τσάκωνας, Προϊστάμενος Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστημίου Πατρών
Τα τελευταία χρόνια, λόγω των τεχνολογικών, πολιτικών και ιδεολογικών αλλαγών, οι βιβλιοθήκες αντιμετωπίζουν αυξανόμενες απειλές στην ικανότητά τους να προσφέρουν υπηρεσίες στο κοινό και να λειτουργούν σύμφωνα με τις αρχές και τις αποστολές τους. Το έργο KnowledgeRight21, επικεντρώνεται στη δημιουργία δικτύων και ικανοτήτων για την προώθηση αλλαγών στη νομοθεσία και την πρακτική σε όλη την Ευρώπη που θα ενισχύσουν το δικαίωμα όλων στη γνώση.

Βασίζεται στην πεποίθησή μας ότι η ελεύθερη και ανοιχτή ανταλλαγή γνώσης είναι απαραίτητη για την εκπαίδευση, την καινοτομία και τη συμμετοχή στον πολιτισμό, και ότι όλοι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης και χρήσης πληροφοριών τόσο σε αναλογική όσο και σε ψηφιακή μορφή. Η πρόοδος είναι δυνατή, αλλά δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Λίγο μετά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και με την έλευση νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το εργαστήριο αυτό θα ξεκινήσει με μια επισκόπηση του τοπίου που αντιμετωπίζουν όσοι υποστηρίζουν νόμους και πολιτικές που επιτρέπουν στις ερευνητικές βιβλιοθήκες να επιτύχουν τις αποστολές τους.

Θα γίνει ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης της νομοθεσίας και των πρακτικών σε βασικούς τομείς στην Ελλάδα και σε διαφορετικές χώρες (ιδίως δικαιώματα δευτερογενούς δημοσίευσης, διατήρηση δικαιωμάτων, ανοιχτές άδειες, ο αντίκτυπος των συμβολαίων και των τεχνολογικών μέτρων προστασίας και τα ηλεκτρονικά βιβλία), όσο και ανταλλαγή εμπειριών για το τι λειτουργεί και τι χρειάζεται για να διασφαλιστεί ότι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα θεωρούν την υποστήριξη της έρευνας ως προτεραιότητα πολιτικής.

Σε αυτό, θα βασιστούμε στην ανάλυση που έχει ανατεθεί από το πρόγραμμα Knowledge Rights 21 μέσω των μελετών και αναφορών που έχει δημοσιεύσει, καθώς και μέσα από την δουλειά που έχουν κάνει οι Εθνικοί Συντονιστές στις διάφορες χώρες. Η εστίαση θα είναι στην εργασία με τους συμμετέχοντες για να προβληματιστούν σχετικά με τη δική τους συμμετοχή στη διαμόρφωση πολιτικών αποφάσεων και να ενθαρρύνουν τον προβληματισμό για το πώς να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα εργαλεία πιο αποτελεσματικά.

Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες σε αυτή τη συνεδρία θα αποκτήσουν:
● Στρατηγική επισκόπηση των βασικών θεμάτων που βρίσκονται στην ατζέντα των νέων εντολών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
● Γνώση των βασικών αρχών της Ανοικτής Επιστήμης, και των διαφόρων μορφών αδειοδοτήσεων των δημοσιεύσεων.
● Κατανόηση των πόρων και των γνώσεων που είναι διαθέσιμα μέσω του προγράμματος Knowledge Rights 21
● Ιδέες και κίνητρα για πιο αποτελεσματική εμπλοκή στη διαμόρφωση πολιτικής που σχετίζεται με τις βιβλιοθήκες και την έρευνα
Αριθμός Συμμετεχόντων: 20 (Συμπληρώθηκε ο αριθμός συμμετεχόντων)

2. Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2024, 16.00-17.00: Σενάρια λογοκλοπής & χρήση τεχνητής νοημοσύνης – Ηθική και πνευματικά δικαιώματα
Δημήτρης Δημητρακόπουλος – Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Πληροφορικός – Ακαδ. Διαχειριστής TurnitIn)
Ελευθερία Κοσέογλου – Βιβλιοθήκη Αριστοτελείου Πανεπιστημίου – ΒΚΠ (Βιβλιοθηκονόμος – Ακαδ. Διαχειρίστια TurnitIn)
Γιώργος Αναστασάκης – Interoptics – Υπεύθυνος Ψηφιακών Εφαρμογών
Nigel Henderson – Turnitin Senior Channel Business Manager
Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης έχει θέσει στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου ζητήματα ηθικής και πνευματικών δικαιωμάτων, ειδικά στον τομέα της δημιουργίας περιεχομένου.

Το παρόν workshop στοχεύει στην ανάλυση των σύγχρονων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι δημιουργοί και οι ερευνητές σε σχέση με τη λογοκλοπή και τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημιουργική διαδικασία, με έμφαση στις ιδιαίτερες περιπτώσεις κειμενικής ομοιότητας που
προκύπτουν από τη χρήση αλγορίθμων παραγωγής κειμένου.

Θα εξεταστούν σενάρια λογοκλοπής σε ένα περιβάλλον όπου τα όρια μεταξύ ανθρώπινης και μηχανικής δημιουργικότητας γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα, καθώς και οι επιπτώσεις της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στα πνευματικά δικαιώματα.

Μέσω της παρουσίασης ερευνητικών αποτελεσμάτων και της ανταλλαγής απόψεων, το workshop θα συμβάλλει στην κατανόηση των ηθικών διλημμάτων που προκύπτουν και στην ανάγκη για ανάπτυξη νέων πλαισίων και εργαλείων που θα διασφαλίζουν την προστασία της δημιουργικότητας και των πνευματικών δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή.

Στόχος του workshop είναι να ανοίξει έναν διάλογο μεταξύ βιβλιοθηκονόμων και χρηστών εφαρμογών ανίχνευσης λογοκλοπής, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και την ανάπτυξη κοινών στρατηγικών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η τεχνητή νοημοσύνη στο πεδίο
της ακαδημαϊκής ακεραιότητας και της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας.

Επιπλέον, υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο των βιβλιοθηκονόμων στην παροχή πληροφόρησης και εκπαίδευσης σε θέματα λογοκλοπής.
Αριθμός Συμμετεχόντων: 30 (Συμπληρώθηκε ο αριθμός συμμετεχόντων)

3. Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2024, 12:30 – 13:30
PATTERN: Quickstart στη Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων
Μάριος Μπαλατζάρας, Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης, Παν. Θεσσαλίας
Θεοδώρα Καραΐσκου, Μονάδα Επιστημονικής Επικοινώνησης, ΣΕΑΒ
Γιάννης Τσάκωνας, Προϊστάμενος Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστημίου Πατρών
Εισαγωγικά στοιχεία
Τα ερευνητικά δεδομένα είναι μια απαραίτητη συνιστώσα της Ανοικτής και Υπεύθυνης Έρευνας και Καινοτομίας και αποτελούν ένα πολύτιμο εργαλείο για την ολοκλήρωση αλλά και την ανταγωνιστικότητα της έρευνας. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ) επενδύει πάνω στις υποδομές και τις υπηρεσίες υποστήριξης των ερευνητικών δεδομένων με την ανάπτυξη του εθνικού ακαδημαϊκού αποθετηρίου HARDMIN. Παράλληλα, συνδέεται με το ευρωπαϊκό οικοσύστημα φορέων για την Ανοικτή Επιστήμη και συν-αναπτύσσει εκπαιδευτικές ενότητες για την προώθηση καλών πρακτικών σε συνιστώσες της, όπως η Ανοικτή Πρόσβαση και τα Ερευνητικά Δεδομένα.

Το εργαστήριο PATTERN: Quickstart στη Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων εντάσσεται στις εκπαιδευτικές δράσεις του ΣΕΑΒ PATTERN Quickstart στην Ανοικτή Επιστήμη που προκύπτουν από τη συμμετοχή του στο έργο PATTERN (Piloting open and responsible Activities and Trainings Towards the Enhancement of Researchers Networks, HORIZON-WIDERA-2022-ERA-01). Απευθύνεται σε νέους/ες ερευνητές/ριες που θέλουν να ενημερωθούν για τη σημασία της Διαχείρισης Ερευνητικών Δεδομένων και να μάθουν για τις ευκαιρίες σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης που προσφέρει ο Σύνδεσμος.

Πρόκειται για σύντομη εκπαιδευτική δράση που θα προσφέρει μια διαδραστική μαθησιακή εμπειρία, η οποία θα συνδυάζει θεματικό εκθεσιακό υλικό, εισαγωγικές διαλέξεις, ευκαιρίες δικτύωσης και πρακτική άσκηση. Η δράση θα υλοποιηθεί από μέλη της ερευνητικής ομάδας του ΣΕΑΒ που συμμετέχουν στο έργο PATTERN.
Μαθησιακοί στόχοι
Γενικός σκοπός του εργαστηρίου είναι να βοηθήσει τους συμμετέχοντες στην κατανόηση βασικών εννοιών και πρακτικών της Διαχείρισης Ερευνητικών Δεδομένων και να τους δώσει τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν και να προβληματιστούν για τις πτυχές αυτές.
Ειδικότερα, στο τέλος του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες θα είναι σε θέση να:
• αντιλαμβάνονται τι είναι η Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων & ποια η σημασία της
• κατανοούν το ευρύτερο τοπίο της Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων
• προσδιορίζουν τα στοιχεία που πρέπει να έχει ένα Σχέδιο Διαχείρισης Δεδομένων
• γνωρίζουν πού μπορούν θα βρουν υποστήριξη για τη διαχείριση των ερευνητικών τους δεδομένων.
Σε ποιους απευθύνεται
Το εργαστήριο απευθύνεται σε είκοσι (20) νέους/ες ερευνητές/ριες με μικρή ή καθόλου προηγούμενη εμπειρία στη Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων που θέλουν να ενημερωθούν με σύντομο και διαδραστικό τρόπο για τη σημασία της Διαχείρισης Ερευνητικών Δεδομένων και να μάθουν για τις ευκαιρίες σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης που θα προσφέρει ο ΣΕΑΒ.
Αριθμός Συμμετεχόντων: 20 (Συμπληρώθηκε ο αριθμός συμμετεχόντων)

4. Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2024, 13:30 – 14:30: eThesis:Μια νέα καινοτόμα προσέγγιση στη διαδικασία συγγραφής μιας επιστημονικής εργασίας
Ευθύμιος Τσατσαρής
Οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες έχουν διαχρονικά αποτελέσει πολύτιμο αρωγό στην παραγωγή ερευνητικού έργου, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, τη συγγραφή επιστημονικών εργασιών. Σε αυτό το πλαίσιο σας προσκαλούμε σε μια διαδραστική συζήτηση και περιήγηση σε όλα τα βήματα μιας πτυχιακής / διπλωματικής / ερευνητικής εργασίας μέσα από το εργαλείο eThesis.

Θα παρουσιαστεί η διαδικασία αυτή από την πλευρά ενός καθηγητή, παρακολουθώντας από την ανάρτηση προτεινόμενων θεμάτων μέχρι την επιλογή του κατάλληλου υποψηφίου, και από την άλλη πλευρά τους τρόπους με τους οποίους ένας φοιτητής επιλέγει το θέμα και τον κατάλληλο καθηγητή.

Στη συνέχεια, θα παρουσιαστούν οι κοινοί χώροι, όπου οι εμπλεκόμενοι συναντιούνται (αναθεώρηση πρότασης, υλοποίηση εργασίας) καθώς και η λειτουργία πολλαπλών μελών, επιτρέποντας τη χρήση του εργαλείου από ερευνητικές ομάδες και βαθμολογικές επιτροπές.
Αριθμός Συμμετεχόντων: 30